سیستم دستیار در سربالایی و سراشیبی
معرفی سیستم دستیار در سربالایی (Hill-start Assist Control)
و دستیار در سراشیبی (Downhill Assist Control)
سیستم دستیار در سربالایی (HAC) و دستیار در سراشیبی (DAC) در مواقعی که خودرو در معرض رها شدن به سمت پایین است از آن مراقبت میکند. این سیستم همچنین به شروع حرکت خودرو در وسط جاده کمک میکند.
تاریخ سیستم سربالایی و سراشیبی
Hill Holder پیشگام سیستم دستیار در سربالایی میباشد. Hill Holder توسط Electric Group و Bendix Brake Company اختراع شد که وظیفه آن ممناعت از رها شدن خودرو در وسط یک جاده یا سطح شیب دار بود.
Hill Holder در سال 1936 برای اولین بار به طور عمومی معرفی شد. این فناوری جدید یک سال بعد رسما بر روی خیلی از مدلهای Studebaker President نصب شد. امروزه اکثر خودروها با نوع پیشرفته ای از دستیار در سربالایی مجهر شده اند.
دستیار در سربالایی (HAC) و سراشیبی (DAC) چگونه عمل میکنند
اگر خودرو در وسط یک تپه پارک باشد راننده باید همزمان ترمز را رها کرده و پدال گاز را فشار دهد تا خودرو شروع به حرکت کند. در این لحظه طبق قوانین حرکت، خودرو در آستانه رها شدن یا لغزندگی قرار میگیرد که طبیعتا راننده گاز بیشتری خواهد داد. اگر خوش شانس باشید خودرو به جلو حرکت خواهد کرد.
اما در بدترین حالت ممکن است با خودروی دیگری برخورد کنید یا کنترل خودرو را از دست دهید. با این حساب با کمک دستیار در سربالایی (HAC) لحظه ای که پای خود را از روی ترمز برمیدارید ترمزها هنوز کار میکنند تا خودرو را در یک حالت پایدار حفظ کنند. فقط زمانی که راننده پدال گاز را فشار دهد ترمزها آزاد میشوند و خودرو به سمت جلو میرود.
سیستم دستیار در سراشیبی (DAC) طراحی شده است تا در هنگامی که خودرو به آرامی و با ایمنی در سراشیبی حرکت کند. بعلاوه DAC معمولا متواند با فشردن یک دکمه فعال شود که دست راننده را در کنترل عملکرد خودرو باز نگه میدارد.
اصول و قواعد عملکرد DAC و HAC
سیستم دستیار در سربالایی (HAC) و سراشیبی (DAC) به مرور زمان مورد تغییرات و توجهات زیادی قرار میگیرند و با خیلی از فناوری های امروزی متحد شده اند. اگرچه اصول عملکرد آن در همه ی گونه ها یکسان است. این سیستم ها به وسیله شناسایی زاویه خودرو از طریق سنسورها عملیات خود را انجام میدهند. این سیستم به واسطه کنترلر مرکزی ECU با دیگر سنسورها همکاری میکنند تا عملکرد کلاچ و ترمز را تحت کنترل قرار دهد و توزیع گشتاور به هر چرخ را به عهده بگیرد.
سنسور شناسایی شیب
اگر خودرو روشن در یک سطح شیب دار با زاویه 5 درجه یا بیشتر قرار بگیرد سنسور شناسایی شیب شروع به کار خواهد کرد که سیگنالی را به ECU ارسال میکند. سپس ECU احتمال لغزش در خودرو را محاسبه میکند. نقطه ضعف این سنسور این است که اگر خودرو در یک چاله بیافتد یا وقتی بدنه خودرو کج باشد، سنسور هنوز حس میکند خودرو در یک شیب مشخص در حال حرکت است.
کنترل یونیت الکترونیک (ECU)
ECU قطعه مرکزی تحلیل سیگنالهای ارسالی توسط سنسورهای خودرو است. بر اساس سیگنالهای ورودی ECU فشار دامپر را برای ترمزگیری و همچنین میزان شیب جاده را برای اعمال گشتاور و نیروی ترمزگیری لازمه تنظیم میکند تا خودرو را در حال حرکت نگه دارد.
سنسور سرعت چرخ
هر چرخ به یک سنسور سرعت مجهز است. این سنسورها از یک آهنربای گردان استفاده میکنند. وقتی موتور خاموش باشد ولی چرخ ها در حرکت، یک میدان مغناطیسی ایجاد خواهد شد که به سیگنال کدگذاری میشود تا به ECU ارسال شود.
سنسور فشار تعلیق
این قسمتی از سیستم تعلیق میباشد که به اندازه گیری وزن خودرو کمک میکند و همزمان وزن سرنشینان و محموله را در نظر میگیرد. این سنسور سیگنالهایی را به ECU ارسال میکند تا عملکرد سیستم را محاسبه تا وزن خودرو را تطبیق دهد.
کنترل ترمز
با وجود یک سیستم انتقال قدرت اتوماتیک اگر خودرو در وسط یک تپه متوقف شود، وقتی که راننده پای خود را برای مدت کوتاهی از روی پدال گاز بردارد، ECU سیستم ترمزگیری را کنترل خواهد کرد و فقط کافیست راننده پدال گاز را فشار دهد و خودرو را به جلو حرکت دهد. در صورت پایین آمدن از یک تپه، حتی اگر راننده ترمز نگیرید، سیستم DAC فعال خواهد شد تا جلوی سریع حرکت کردن و از کنترل خارج شدن خودرو را بگیرد.
سنسور فشار ترمز
به محض اینکه خودرو در حال رها شدن بود و سیگنال ارسال شد، ECU به صورت خودکار به سیستم ترمزگیری فرمان عمل میدهد که مانع از رها شدن خودرو میشود. فشار ترمز چه پایین باشد چه بالا باشد به وسیله سنسورهای فشار ترمز کنترل خواهد شد.
عملکرد کلاچ
کارشناسان باتجربه میگویند در یک خودرویی با تعویض دنده دستی که به HAC مجهز است هنگام استارت کردن موتور باید کلاچ را خلاص یا دنده را تعویض کنید. در این موقع، سیگنال تولید شده به ECU ارسال خواهد شد تا تشخیص دهد چه موقع سیستم ترمزگیری را فعال کند تا خودرو پایدار بماند.
کنترل گشتاور
این سیستم طراحی شده است تا از سر خوردن و رها شدن خودرو در هنگام حرکت جلوگیری کند. سنسورها قادر هستند تا به دقت گشتاور لازمه برای انتقال به چرخ ها را مشخص کنند تا امنیت خودرو در حین حرکت حفظ شود.